Sint Amorsplein: de lustige Witwe

We verplaatsen ons naar het jaar 1812. De bijna 33-jarige Isabella Wijckmans (geboren te Amby in het jaar 1779) ligt in het kraambed in haar woning op het Sint Amorsplein, in die tijd 'Moesmarkt' of 'Oude Moesmarkt' genaamd (pas in 1911 kreeg het plein de huidige naam).

  • Maastricht was in dat jaar 1812 nog een Franse stad in het keizerrijk van Napoleon I: de hoofdstad van het ‘Département de la Meuse-Inférieure’. Het was winter, en voor Isabella zal het waarschijnlijk geen gemakkelijke bevalling zijn geweest: negen maanden en bijna twee weken eerder was haar echtgenoot, de 42-jarige bierbrouwersknecht Hendrik Adriaens overleden.

    Isabella bleef achter met minstens één jong kind. Tenslotte beviel ze op 4 januari 1812 van een zoon die ze Hendrik noemde, ongetwijfeld vernoemd naar haar overleden echtgenoot. Ze wilde er blijkbaar alles aan doen, onder andere via de voornaam Hendrik, om haar zoon een wettige status te geven door de indruk te wekken alsof hij verwekt zou zijn door Hendrik Adriaens.

    Echter, de autoriteiten geloofden er niets van, zodat de kleine Hendrik uiteindelijk geen familierechtelijke betrekking kreeg met de overleden echtgenoot van zijn moeder. Hij ging verder door het leven als Hendrik Wijckmans, en zou samen met zijn echtgenote Anna Barbara Rameckers voor een uitgebreid nageslacht Wijckmans in Maastricht zorgen.

  • Was Hendrik wel of niet een zoon van Hendrik Adriaens? We zullen het nooit weten, maar het zal niet erg waarschijnlijk zijn geweest. Een meer geloofwaardigere theorie is dat de jonge weduwe Isabella Wijckmans zich vrij snel na het overlijden van haar echtgenoot wellicht heeft laten troosten door een van haar gasten: volgens de geboorteakte van haar zoon Hendrik (1812) was zij namelijk herbergierster. Isabella Wijckmans was overigens een vrouw die er niet graag gras over liet groeien: een maand nadat ze van haar zoon Hendrik was bevallen trouwde ze met de 29-jarige slagersknecht Pieter Vaessen, met wie ze ook kinderen zou krijgen. Zo zou ze uiteindelijk van drie verschillende mannen kinderen hebben.

  • Hoe liep het verder af met Isabella Wijckmans, de 'lustige Witwe' op het Sint Amorsplein? In 1847, ze woonde toen inmiddels in de Wolfstraat, werd ze ziek en overgebracht naar het ziekenhuis Calvariënberg in de Abtstraat. Daar overleed ze op 9 april van dat jaar, 68 jaar oud.

    Bron: diverse akten van de burgerlijke stand van de gemeente Maastricht