Refugie van Herkenrode

Een refugie is een pied-à-terre - een tweede huis - voor kloosters op het platteland. Kloosterlingen konden er hun toevlucht nemen in oorlogstijden of koude winters. De refugie van Herkenrode was vroeger van de zusters van het klooster Herkenrode. Ze ontvingen er gasten en bewaarden er graan. Tegenwoordig is het van de Zusters Onder de Bogen.

  • De refugie van Herkenrode bestond uit verschillende gebouwen op een zeer groot terrein. Schuin tegenover is nu de Kommel aangelegd. Die weg liep vroeger pal langs het Kruisherenklooster.

    Twee gevelstenen dateren uit 1574. Waarschijnlijk behoorden de gebouwen al eerder tot het klooster. Het jaartal lijkt meer te wijzen op een (her)bouw dan op een aankoop. De refugie was tot 1797 in bezit van het schatrijke klooster Herkenrode. Toen werden de gebouwen door de Fransen onteigend en verkocht. Het huis van de abdis kwam toe aan Claire Rijvers. De andere gebouwen werden gekocht door A. F. Roemers.

    In 1863 kochten de Zusters Onder de Bogen een deel van de tuin en tien jaar later de rest van het complex. Het abdissenhuis was eerst bestemd voor ijzerwarenfabriek Van Oppen-De Beaumont, maar ging in 1917 over naar de zusters.

    tuin zusters onder de bogen 1940
    Uitzicht op de refugie van Herkenrode (rechts) vanuit de tuin van de Zusters onder de Bogen
  • Het hoofdgebouw van de refugie is bewaard gebleven, het huis van de abdis is verdwenen. Alleen de rechthoekige vleugel is blijven staan. Rond die vleugel zijn steeds opnieuw panden gesloopt, aangebouwd en herbouwd.

    De vleugel is een rechthoekig pand met twee torentjes. Het telt twee verdiepingen en een zolder. In de torentjes - zowel aan de zijde van de Kommel als aan de tuinzijde - zijn gevelstenen met het jaartal 1574 aangebracht. En verder nog een steen met de initialen B.H. en het wapen van abdis Barbara van Hinnisdael uit 1651. Het gebouw heeft nog een oude dakconstructie, maar is verder volledig gemoderniseerd. In de kloosterperiode was het ingericht als dameskosthuis en gastenverblijf. Nu heeft het een woonfunctie in het klooster van de Zusters Onder de Bogen.

    Refugie van Herckenrode ca. 1880
    De refugie van Herkenrode rond 1880

Weetje

Het klooster Herkenrode bestaat nog steeds en is een bezoekje meer dan waard!  Ga naar hun website en ontdek de cultuur en natuur van de abdijsite.